Kierunek: zrównoważony rozwój – transport alternatywny w nowoczesnej logistyce

W FM Logistic uważamy, że samo przestawienie się na alternatywne źródła energii nie wystarczy do dekarbonizacji transportu. Najskuteczniejszym rozwiązaniem jest reorganizacja łańcucha dostaw w celu osiągnięcia mniejszego zużycia energii i większej efektywności energetycznej. Pénélope Laigo, dyrektor Grupy ds. zrównoważonego rozwoju i QHSE, przedstawia nasze podejście.

Tradycyjna logistyka wywiera istotny wpływ na środowisko naturalne za sprawą dużych flot pojazdów ciężarowych, statków towarowych i samolotów, licznych i rozległych magazynów, procesów pakowania i związanych z nimi odpadów. Dwutlenek węgla uwalniany przez pojazdy ciężarowe, a także tlenki azotu i cząstki stałe zawieszone w gazie emitowane przez statki i samoloty sprawiają, że branża transportowa jest głównym źródłem lokalnych zanieczyszczeń. Prowadzi to do poważnych konsekwencji dla zdrowia, ponieważ zanieczyszczenie powietrza produktami spalania paliw kopalnych co roku zabija na całym świecie 5 milionów osób. 

Biorąc pod uwagę fakt, że transport odpowiada za prawie jedną czwartą emisji gazów cieplarnianych w UE, konieczna jest intensyfikacja działań w sektorze na rzecz zrównoważonego rozwoju. Branża transportowa jest też jedyną, w której na całym świecie, a w szczególności w Europie, poziom emisji gazów cieplarnianych wzrasta. Taki stan rzeczy wyjaśniają dwie główne przyczyny: bierność branży w zakresie poszukiwania optymalnych technologii odnawialnych oraz fakt, że musi ona radzić sobie z poważnymi problemami, takimi jak niskie marże i deficyt kierowców ciężarówek w Europie. Jednak ze względu na szybki przyrost przepływów transportu konieczne jest podjęcie natychmiastowych i radykalnych działań na rzecz przejścia na alternatywne środki transportu, aby do 2030 roku osiągnąć uzgodnione cele klimatyczne. 

Przejście na alternatywne źródła energii to jeden ze sposobów ograniczenia emisji CO₂. Jednak w celu określenia najlepszej alternatywnej opcji o niskim poziomie emisji należy wziąć pod uwagę takie czynniki, jak odległość, rodzaj drogi, masa i specyfika ładunku. E-mobilność, ekologiczny wodór, biopaliwa… nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania, które zastąpiłoby paliwa kopalne. Akumulatory elektryczne będą w stanie sprostać większości potrzeb w miastach i na krótkich dystansach. W przypadku średnich dystansów preferujemy wodór, który zapewnia większy zasięg, ale takie rozwiązanie jest zależne od dostępności infrastruktury do tankowania, poziomu przygotowania przewoźników i regularności przepływu. Na długich dystansach (> 600 km) priorytetem powinny być opcje multimodalne. Transport multimodalny emituje czterokrotnie mniej CO₂ niż wariant paliwowy, a ponadto wpływa na zmniejszenie natężenia ruchu drogowego, niedoboru kierowców i liczby wypadków. Mimo to, naszym zdaniem, wdrożenie zaawansowanych technologii pojazdów i paliw alternatywnych jest niewystarczające do osiągnięcia celów unijnych.

Ogranicz zużycie zanim przejdziesz na lepsze źródła energii: to hasło przyświeca naszym działaniom w obszarze dekarbonizacji logistyki i wdrażania alternatywnych środków transportu. W dobie coraz szybszych dostaw stymulowanych przez rozwój e-commerce stawiamy na model slow logistics, który pozwala ograniczyć zużycie energii i zwiększyć efektywność energetyczną poprzez pooling, czyli uwspólnienie przepływów od różnych klientów z jednego punktu startowego. Jesteśmy przekonani, że spowolnienie przepływów może przynieść wiele korzyści dla środowiska. Dzisiaj w UE pojazdy ciężarowe są w około 40% puste! Mając więcej czasu, moglibyśmy łączyć dostawy od różnych klientów, a tym samym poprawić wskaźnik zapełnienia pojazdów i ograniczyć puste przebiegi. Wydłużenie czasu dostawy do 48 godzin pozwoliłoby na odejście od transportu ciężarowego na rzecz rozwiązań multimodalnych, łączących transport ciężarowy, kolejowy i rzeczny. Model slow logistics oznacza również ograniczenie prędkości samochodów ciężarowych na autostradzie (z 90 do 80 km/h), co z kolei pozwoliłoby zmniejszyć emisję zanieczyszczeń. 

Transformacja energetyczna wymaga dużych nakładów inwestycyjnych nie tylko w obszarze transportu, lecz także magazynów, produkcji, pakowania i wielu innych. W konsekwencji wyzwaniem może być wypracowanie odpowiedniego modelu biznesowego, określenie priorytetów inwestycyjnych i zabezpieczenie niezbędnych środków finansowych w skali całego sektora. Do tego dochodzą względy polityczne. Na przykład w FM Logistic wszystkie floty są napędzane biodieslem, który jest dotowany przez francuski rząd. Poza tym na proces decyzyjny mogą wpływać czynniki zewnętrzne, takie jak presja inflacyjna czy kryzysy geopolityczne. 

Samodzielnie nie jesteśmy w stanie rozpocząć tak ważnej transformacji łańcucha dostaw. Konieczne jest podejście oparte na współtworzeniu i współpracy z naszymi klientami i dostawcami. Właśnie tak działamy w FM Logistic. Opracowaliśmy na przykład „Środowiskową kartę wyników”, aby nasi klienci mogli określić swój ślad węglowy i wskazać możliwości jego poprawy. Promujemy też rozwiązania z zakresu poolingu, czyli łączenia przewozów do tego samego miejsca docelowego, a wśród szeregu innych inicjatyw stworzyliśmy pierwsze takie rozwiązanie w branży rolno-spożywczej w Europie.