Jak zachować ludzką twarz intensywnie rozwijającego się łańcucha dostaw?

PRACA NAD STWORZENIEM ŁAŃCUCHA DOSTAW BARDZIEJ SKONCENTROWANEGO NA PRACOWNIKACH

Na początku pandemii światowi liderzy publicznie uznali i docenili ogromną pracę wykonywaną przez pracowników logistyki, określając ich jako „pracowników infrastruktury krytycznej”, „kluczowych pracowników” lub „drugą linię obrony”. Nieoczekiwani bohaterowie światowego kryzysu, wielu z nich również znalazło się w centrum uwagi mediów.

Firmy prześcigały się, żeby potwierdzić ten fakt i należycie wynagrodzić swoich pra-

cowników, przyznając im specjalne premie pieniężne. Nagły rozgłos nie powinien jednak przesłaniać kluczowych wyzwań, przed którymi stają pracownicy logistyki, w kontekście rosnącej presji i gospodarki wolnych strzelców. Pandemia przyspieszyła zmiany na całym świecie, napędzając masowe przejście na rozwiązania cyfrowe i wielokonałowe oraz zwiększając znacząco zatrudnienie w sektorze dostawczym, transportowym i magazynowym. Firma konsultingowa McKinsey & Company¹ przewiduje jednak, że również sam charakter miejsc pracy będzie musiał ulec zmianie. Według globalnego sondażu przeprowadzonego wśród dyrektorów zasobów ludzkich, „zdecydowana większość twierdzi, że jest chętna do przejścia na model, który nazywamy „powrotem w kierunku człowieka”. Pandemia COVID- 19 – która zintensyfikowała żądania pracowników wobec działów kadr mające służyć zaspokojeniu ich potrzeb w zakresie zdrowia fizycznego i psychicznego, a także zwiększyła obawy moralne co do ogólnego wpływu i oddziaływania przedsiębiorstw na społeczeństwo – pokazała dobitnie, że w szybkim postępie technologicznym zatraciliśmy pewien kluczowy element ludzki”².

ZDECYDOWANA WIĘKSZOŚĆ DYREKTORÓW ZASOBÓW LUDZKICH TWIERDZI, ŻE JEST CHĘTNA DO PRZEJŚCIA NA MODEL, KTÓRY NAZYWAMY „POWROTEM W KIERUNKU CZŁOWIEKA”.

Już w artykule naukowym sprzed pandemii zauważono, że w procesach dostosowania i adaptacji pracowników do czwartej rewolucji przemysłowej „kluczowe jest, żeby firmy ponownie oceniły swoje systemy szkoleniowe tak, żeby przygotowywać pracowników nie tylko do pracy z nowymi technologiami, ale także… z fizycznym internetem, który może się w nadchodzących latach rozwinąć”³. Przedsiębiorstwa logistyczne będą miały tutaj do odegrania ważną rolę, podobnie zresztą jak i rządy. W badaniu zleconym przez Bank Światowy dostrzeżono, że „logistyka ma zasadnicze znaczenie dla rozwoju gospodarczego i dobrobytu społecznego, więc nie powinno być trudno uzasadnić zaangażowanie rządów w wysiłki mające na celu podniesienie poziomu umiejętności w sektorze logistycznym”⁴. Lepiej wyszkoleni, bardziej zaangażowani pracownicy pomogą firmom osiągać nowe cele wymagane przez nowe status quo. W ramach badania ankietowego PriceWaterhouseCoopers zapytano dyrektorów naczelnych o ocenę i omówienie zmian w modelu biznesowym wymaganych w świecie po pandemii. Pierwsze trzy zmiany dotyczyły cyfrowych metod roboczych i pracy zdalnej, natomiast czwarta polegała na „orientacji na pracownika” poprzez rozszerzenie programów na rzecz zdrowia, bezpieczeństwa i/lub dobrego samopoczucia pracowników.

Z TEGO WZGLĘDU LIDERZY HR PRZEWIDUJĄ PRZYSZŁOŚĆ W POSTACI WIĘKSZEJ INNOWACYJNOŚCI, PODNOSZENIA UMIEJĘTNOŚCI ORAZ KONCENTRACJI NA ZDROWIU I DOBRYM SAMOPOCZUCIU PRACOWNIKÓW. NIE POMIMO TEGO, ŻE WSZYSTKO BĘDZIE ODBYWAĆ SIĘ SIECI I W RAMACH TECHNOLOGII CYFROWYCH, LECZ WŁAŚNIE Z TEGO POWODU.

Na liście znalazła się też „częściowa automatyzacja służąca zastąpieniu pracy ludzkiej”, która może wydawać się problemem dla pracowników. Być może jednak przyniesie pozytywy, jeśli np. maszyny, które będą wykonywać czynności podnoszenia ciężkich przedmiotów, pozwolą zapobiegać urazom pleców i powtarzającym się kontuzjom. Nakłady inwestycyjne mogą być ogromne, roboty i automaty mogą pracować tylko przy odpowied-

nich dużych inwestycjach w pozyskiwanie danych i optymalizację algorytmów, jednak oszczędności mają pojawić się w perspektywie długoterminowej⁵. Co więcej, jeśli zapewni się odpowiednie szkolenie, operatorzy ręcznego odbioru towarów lub wózków widłowych mogą podlegać przekwalifikowaniu na wyższe stanowiska, w ramach którego wniosą i wykreują wartość w innych miejscach pracy. Z tego względu liderzy HR przewidują przyszłość w postaci większej innowacyjności, podnoszenia umiejętności oraz koncentracji na zdrowiu i dobrym samopoczuciu pracowników. Nie pomimo tego, że wszystko będzie odbywać się sieci i w ramach technologii cyfrowych, lecz właśnie z tego powodu. Na przykład w Stanach Zjednoczonych w Adobe Analytics oceniono skalę wzrostu handlu elektronicznego o 42% w 2020 r., czyli w pierwszym roku pandemii⁶. Wraz z imponującym wzrostem przyszły miliardy dolarów inwestycji w technologię łańcucha dostaw, a także masowe rekrutacje i zwiększona ekspozycja publiczna. Ponieważ handel elektroniczny zaj-muje coraz bardziej znaczące miejsce w codziennym życiu ludzi, a na przykład kierowcy realizujący dostawy są często jedynymi osobami po stronie klienta napotykanymi w całym procesie zakupu, zatrudnienie i warunki pracy w części łańcucha dostaw stały się sprawami interesującymi opinię publiczną. Jak wykazano w przeprowadzonym we Francji w ramach projektu SprintProject badaniu OpinionWay 2020 dotyczącym stosunku konsumentów do usług dostawczych, konsumenci apelują o większą odpowiedzialność społeczną. 87% respondentów uważa, że platformy cyfrowe powinny być bardziej odpowiedzialne społecznie w kwestiach zabezpieczenia i ochrony pracowników⁷.

¹ Back to human’: Why HR leaders want to focus on people again | McKinsey & Company
² „The Adaptation of the Logistic Industry to the Fourth Industrial Revolution: The Role of Human Resource Management,” w Journal of Business Management and Social Sciences Research, tom 6, nr 9, wrzesień 2018 r.
³ Fizyczny Internet jest otwartym globalnym systemem logistycznym opartym na łączności fizycznej, cyfrowej i operacyjnej. Celem jest łączenie sieci logistycznych w taki sam sposób, w jaki Internet przesyła informacje, za pośrednictwem modułowych, inteligentnych, ekologicznych, znormalizowanych pakietów fizycznych.
⁴ Logistic Competencies, Skills and training: A global overview
⁵ “Wearable Robot” Exoskeletons Could Reduce Factory Injuries
⁶ Logistics Providers See E-Commerce Momentum Continuing Post-Pandemic | The Wall Street Journal
⁷ Ankieta „La livraison où je suis” (Dostawa tam, gdzie jestem), październik 2020 r., OpinionWay dla SprintProject